OʼZ  ЎЗ  РУ  EN

Moturidiy pandnomasi

 BIRINCHI BOB
  
- Xudoga takya qilmoq kerak. Nimani xohlasang U beradi. 
- Uni asra, U ham seni asraydi.
- U berganni hech kim tortib ololmaydi.
- Unga kim itoat etsa, hamma unga farmonbardor bo‘ladi. 
- Kimdakim Undan qo‘rqsa, boshqalar sendan qo‘rqishadi. 

Shayx Abu Mansur Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud Moturidiy taxminan 870 yili hozirgi Samarqand viloyatining Moturid qishlog‘ida tug‘ilib, 975 yili vafot etgan. U Samarqandning Chokardiza qabristoniga dafn etilgan. Moturidiy xususiy muallimlarda, so‘ngra esa Samar¬qand madrasalarida tahsil ko‘rgan. Olim umr bo‘yi Samarqand madrasalarida mudarrislik qilgan. Moturidiy  “Kitob – at tavhid”, “Kitob al-usul”, “Ta’vilot al Qur’on” (Qur’on tafsiri) singari o‘nlab ilmiy-nazariy asarlar, “Pandnoma” asarining muallifidir. Buyuk olimning islom ta’limoti sofligini asrashda xizmati katta. Navoiy “Nasoyim-ul-muhabbat”da Moturidiyning ruhiy-ilohiy qudrati haqida alohida hikoyat keltirgan. Uning “Pandnoma”si X asr pandnomasining eng yaxshi namunalaridan bo‘lib, kitobxonni ilm o‘rganishga, kasb egallashga, yaxshi xulq egasi, insonparvar, shirinsuxan, saxovatpesha bo‘lishga undaydi.
Quyida ushbu asardan tarjimani e’tiboringizga havola etamiz. 


- Tavhidni umring sarmoyasi deb bil.
- Dunyoparast bo‘lma, Xudoning dushmanini sevgan bo‘lasan.
- Chin e’tiqod bezavol ganjdir.
- Martabani sabrdan izla. 
- Qurolingni ilmdan yasa.
- Saxovatpesha bo‘l.
- Faqirlikni faxr bil.
- Oxirat yo‘l ozuqasini taqvodon ko‘zla.
- Oxirat yo‘lini taqvodan qur.
- Ibodatdan shodlik ista.
- Rostgo‘ylikda kamol izla.
- O‘limni aslo unutma.
- Shodlikni ibodatdan ko‘zla. 
- Haq hukmiga rozi bo‘l.
- Farishtalar, Rasuli akram va Alloh kitobini hurmat qil.
- Haq so‘zini imon bil.
- Yaxshilar bilan do‘stlash.
- O‘zingdan qochib Haqqa yetgin.
- Halolni-halol, haromni-harom bilishga o‘rgan. 
- Dushmanga ozor berma, ammo qo‘lingdan kelsa mahv et.
- Xorlik istasang xiyonatchi bo‘l.
- Be’manilardan hazar qil.
- Nodonni tirik sanama.
- Sabrli bo‘l, murodingga yetasan. 
- Har bir ishda hamkor izla.
- O‘zlikni anglashni buyuk xislat bil.
- Donishingni xor qilma.
- Kam gapir, oz yeginu kam uxla.
- Xilofkorlikdan qoch, Allohdan noumid bo‘lma. 

IKKINCHI BOB

- Taqvoni qo‘rqmas askar bil.
- Dono ko‘ringan nodondan hazar qil.
- Ilmda hammadan kamtar bo‘l.
- O‘rgan va o‘zgalarga o‘rgatgin.
- Eshitmagan narsang haqida gapirma.
- Birovga haddan tashqari tanbeh ham berma, behudaga maqtama ham.
- Qulog‘ing bilan eshitganingni mahkam tut.
- Rost gapiru o‘zgalarning aybini kovlama.
- So‘ramasalar javob berma, aytmagan joyga borma.
- Xarid qilinmaydigan narsani sotma.
- Olinmaydigan narsani sotma.
- Kaltak yemayin desang, begunohga qo‘l ko‘tarma.
- Yaxshilikni jondan izla.
- O‘zgalar qalbini ovlamoqchi bo‘lsang, yaxshilik qilishga odatlan.
- Baloni takobirlik natijasi bil. 
- Qalbingni hasad o‘ti bilan kuydirma.
- Balodan ibrat ol.
- Hamisha sir asrovchi bo‘l.
- Jafopesha bo‘lma.
- Me’yori bilan yegin, nizomi bilan gapirgin. 
- Xushxulq va beozor bo‘l.
- Tavfiqni Xudoning fazilati bil. 
- Kishilarga qattiq gapiruvchi bo‘lma.
- Boylikni iqbol bil, uni xarj etmaslikni esa badbaxtlik bil. 

UCHINCHI BOB

- Har kimning nonini yeya berma, ammo  hammaga non yedir.
- Molu davlat orqasidan yuguruvchi bo‘lma.
- Haq xikmatini ilmingdan afzal bil.
- Ilmingni ehtiyot qil. 
- Alloh hikmatini o‘z bilimingdan yuksak bil.
- O‘zingni ta’rif etishdan saqlan.
- Hamisha Alloh shukronasida bo‘l.
- Jonni omonat bil.
- Allohni hamisha berguvchi, deb bil.
- Umringni inoyat bil.
- Tadbirni taqdir bilan bog‘la. 
- Sog‘likni g‘animat bil.
- Oxiri ziyon keltiradigan foydaning atrofida o‘ralashma.
- Ajalni hech qachon faromush qilma.
- Ilm o‘rganishdan aslo tinchima.
- Kalondahanlik qilma.
- Nasiyani mol deb bilma.
- Martabayu izzatni ilmdan izla.
- Shahvat asiri bo‘lma.
- Afv etmoqni hech kimdan darig‘ tutma.
- Rost yo‘lda yengiltaklik qilma.
- Sulhning iloji bo‘lmasa, jang¬dan qochma.
- Dushmanni haqir bilma.
- Do‘sting ming bo‘lsa ham kam.
- Har qanday dushmandan ehtiyot bo‘l.
- Sendan qo‘rqqandan sen ham qo‘rq.
- Dushmaningning dushmani bilan do‘st tutin.
- Do‘stlaringning do‘stlari orasida bo‘l.
- Do‘stingning dushmanidan g‘ofil bo‘lma. 
- Rahmsizga shafqat qilma.
- Nokasdan qarz olma.
- Ajdodlaring qadrini e’zozla.
- Johil zohidga inonma.
- Omonatga xiyonat qilguvchi bo‘lma.
- Sinamagan odam bilan safarga chiqma.
- Hirsu xusumatni najosat bil.
- O‘z misqolingni o‘zgalar botmonidan afzal bil.
- Odamlarning oldida nima desang, orqasidan ham o‘shani gapir.
- Birovning moliga muhtoj ekansan, bilgilki, uning qulisan.

TO‘RTINCHI BOB
 
- Behudalikni ofatlarning boshi bil.
- Birovning minnatini ko‘taru, minnat qilguvchi bo‘lma.
- Tilingni hamisha dashnomdan tiygil.
- Hojat chiqarishni buyuk ish deb bil.
- Yaxshilik qilganingni aytib yurguvchi bo‘lma.
- Yomonlikni ofatlarning boshi, deb bil.
- Yomonlarga yordamlashma.
- Do‘stlaringni yomonlaguvchi bo‘lma.
- Yomonlarni o‘zingga yo‘latma.
- Dushmaning bilan inoqlashgan do‘stdan qo‘rq.
- O‘zgalar g‘amidan xursand bo‘lma.
- Senga ishi tushgan odamni ranjitma.
- Tuhmat bor joydan qoch.
- Ota xatosi uchun tanbeh berma.
- Sultonga gustohlik qilma. 
- Darvesh qardoshingni shod tut.
- G‘amgusor bo‘ladigangagina dardingni ayt.
- Sharobu taomni kam ye, ko‘pini o‘zgaga ber—esin.
- Xalq bilan shunday yashaki, ular hamisha sen bilan bo‘lishsin.
- Shuhratmandlikda o‘zingdan ketma.
- Birovlarning g‘amidan shodlanuvchi bo‘lma.

BESHINCHI BOB

- Orzu-umid farzandi bo‘l.
- Oila a’zolari haqqini unutma.
- Qalbingni din bilan dono  qil.
- Odamlar sendan umidvor bo‘lib yashasin.
- Martaba, boylikka erishgach, o‘zliging unutma.
- Davlat paytida balandhimmat bo‘l.
- Og‘ir kunlarda sabr-bardoshli bo‘l.
- Oz dardni ko‘p bil.
- Boylikka erishgach, himmatbaland bo‘l.
- Saxovatda va’daxilof bo‘lma.
- Diyonatda bardam va mustahkam bo‘l.
- O‘zingni orzular daryosiga g‘arq etma.
- Nodondan yiroq yurishga intilgin.
- Baxillik bilan martaba qozonolmaysan.
- To‘g‘ri yo‘lni ochguvchi ilmdir.
- G‘amg‘usoringga g‘amingni ayt.
- Hech kimga haqorat ko‘zi bilan boqma.
- Xalq bilan bir tan, bir jon bo‘l.
- Nokas va bedinga non berma.
- Mehmonga sertakalluf bo‘lma.
- Ahdu paymonda sobit bo‘l.
- Yomon tanishingni uyga yo‘latma.
- Molingni noo‘rin va bekorga sarflama.  
- Hayot tajribasidan rizq izla.

OLTINCHI BOB

- Dono suhbati har ikki jahon uchun foydalidir.
- Haq rizoligi bilan kun kechir.
- Payg‘ambarlarni hamisha tirik bil.
- Va’daga vafoni saxovat bil. 
- Umring lazzatini yaxshilar suhbatidan ko‘zla.
- Umid rishtasini hargiz uzma.
- Baxildan yaxshilik kutma.
- To‘g‘ri yo‘lning kalitini ilm deb bil. 
- Umringni sahroda o‘tkazma.
- Qalblar do‘stligini xomushlikdan izla. 
- Hamma bilan oshno bo‘lishga intil.
- Janjallashgan qarindoshlarni yarashtirishga intil.
- O‘g‘irlik moldan ulush olma.
- Hech kimga haqorat ko‘zi bilan boqma.
- Ayollardan ustun bo‘lishga intilma.
- Go‘daklarga nasihat qilma.
- Nodon bemorni davolama.
- Mast yigitga nasihat qilma.
- Do‘stlar aybini o‘z vaqtida ayt.
- Siringni do‘stdan ham, dushmandan ham pinhon tut.
- Dono suhbatini har ikki jahon uchun foyda deb bil.
- Har ishni maslahat bilan qil.

YETTINCHI BOB

- O‘tganga, to‘kilganga va ketganga afsuslanma.
- O‘zingga hamjins va hammaslak do‘st tanla.
- Hamma bilan yarashib yashashga intil.
- Berahm odamlarni do‘st qatoriga kiritma.
- Sog‘liqni hayot garovi bil.
- Toshbag‘irlar bilan hamsuhbat bo‘lma.
- Ikkiyuzlamachidan vafo kutma.
- O‘z yukingni o‘zgalarga oshiradigan bo‘lma,
ammo o‘zgalar yukini ko‘targuvchi bo‘l.
- Manfaatsiz tiriklik o‘lim bilan barobar.
- Ko‘p gapirmoqni gunoh bil.
- Hojatingni Allohdan tila va ista.
- Do‘stlaring xatosini aytib turgin. 
- O‘zgalar moliga mehr qo‘yma.
- Do‘stingni hamisha esda tut.
- Xizmatkorni urushga yuborma.
- Aytilmagan joyga borma.
- Nodon do‘stga ishonma, chunki suvga suyansang g‘arq bo‘lasan. 
- Yaxshilarning tirigini ham, o‘ligini ham ziyorat qil.
- Qo‘rqoqlikni o‘limdan og‘ir bil.
- O‘zingdan keksalarni ulug‘ bil.
- Tiriklik haqiqatini sog‘likda, deb bil.
- Hech kimning sirtiga qarab baho berma, aldanasan.
- Maqsadsiz hayot bilan o‘limni birday bil.
- Tilingga ehtiyot bo‘l.
- Hammadan yaxshi so‘z o‘rganishga intil.
- Hasadgo‘y do‘stdan parhez qil.
- Dushman bilan sulh tuzishga intil.
- Sabrni maqsadga yetish vositasi bil.
- Nizomsiz lashkar lashkar emas.
- Qurolsiz jasurni nodon bil.
- Yurt obodligini tilasang, ochiqqo‘l bo‘l.
- Qalbing pokiza bo‘lsa, murodga yetasan.
- Nifoq ilmsizlik belgisidir.
- Ranjni osoyishtalik vositasi bil.
- Shariatni tan deb o‘yla,
  Tariqatni qalb, deb angla,
  Haqiqatni esa, jon deb tanigin.

SAKKIZINCHI BOB 

- Yaxshiligingni el bilsin desang, yomonlarga ta’na qilma.
- Yomon so‘zga quloq tutma. 
- O‘zingdan yoshi kattalarni ulug‘ sana. 
- Til saqlashni umr salomatligi bil.
- Yaxshi so‘zni hammadan tinglashga odatlan.
- Bu jahon manfaati uchun jahonni sotma.
- O‘zingga nimani xohlasang, Haq bandalariga ham o‘shani ista.
- Dorini sog‘ paytingda ich.
- Uzoqdan bo‘lsa ham ilm o‘rganish payida bo‘l. 
- Hasadchi do‘stdan parhez qil.
- O‘tmish hayotingni o‘z imoming bil.
- Johil amirdan hazar qil. Undan keladigan oz siylovni ko‘p bil.

TO‘QQIZINCHI BOB

- Maqsadga yetish yo‘lini sabrda bil.
- Nasihatga quloq tutmaydigan lashkar — lashkar emas.
- Itoatsiz raiyat — raiyat emas.
- Qurolsiz shijoat nodonlikdir.
- Yurting obodligini istasang, xalqingni himoya qil.
- Mulkning nizomli rivojlangan bo‘lishini istasang, xoliq va xalqning xursandligini ko‘zla.
- Buyuklarning kichiklarga xizmatini kichik bil,
   Kichiklarning buyuklarga xizmatini buyuk bil. 
- Yengiltaklikni xorlik va devonalik bil.
- Hashamdorlik, baxillik va hasadni tanang, moling, martabang uchun zahar bil.
- G‘ofil amirni amir sanama.
- Hiradmand(donishmand)lar suhbatini ko‘zla.
- Jahon ko‘rgan kishilarni nadim qil.
- Olam obodligini karamu adolatda bil.
- Qalbingni pok tutsang, murodga yetasan.
- Maqtanchoqlik qilma, birov seni maqtasa, undan faxr¬lanma.   
- Nifoqni ilmsizlik oqibati, deb bil.
- O‘z aybingni ko‘rguvchi bo‘l.
- O‘zingni ta’madan yiroq tut.
- Ranjni osoyishtalik natijasi bil.
- Zahmat oqibatini shodlik, deb bil.

O‘NINCHI BOB

- Hamisha aziz bo‘lay desang, xorlik bilan hunar o‘rgan.
- Baloni sadaqa bilan daf et.
- Hurmatni boylikdan afzal bil.
- Takabburlarni dev sana.
- Dono do‘st nasihatini qabul et.
- Nojins suhbatidan parhez qil.
- Hoyu havas otashini o‘ldir.
- Jangda balandovoz bo‘l. 
- Yaxshi so‘zni aziz tut. 
- Hammaning o‘zingga dushman bo‘lishini istasang, takabbur bo‘l.
- Yomon ko‘zdan qo‘rq.
- Dinni ilm bilan asra.
- Agar xalqning do‘st bo‘lishini istasang, boylikni dushman bil.
- Tinchlik istasang, hech kimga yomonlik qilma.
- Ulug‘lik istasang, iftixordan qoch.
- Duoni quroldan afzal bil.
- Umidni ganjdan ortiq bil.
- Shunga intilginki, o‘limdan so‘ng ham tirik yurgin.
- Alloh xohlamagan hamma narsani botil sana.
- Ozorning yo‘lini ehson bilan to‘s. 

Forsiydan Hamidjon Homidiy tarjimasi.

 

Saytimiz rivojiga hissa

Uzcard: 8600 5504 8563 9786

© 2004-2020 - Ziyo istagan qalblar uchun! Saytda taqdim etilgan elektron manbalardan faqatgina shaxsiy mutolaa maqsadida foydalanish mumkin. Tijoriy maqsadlarda foydalanish (sotish, chop etish, ko‘paytirish, tarqatish) qonunan taqiqlanadi. Saytdan materiallar olib chop etilganda manzilimiz koʻrsatilishi shart.